Ders İzlencesi

Dezenformasyon: Temel Kavramlar

  • Öğrenme Hedefleri: Öğrencilerin, yanlış bilgi, sahte haber ve dezenformasyona karşı direnç üzerine temel kavramları öğrenmelerini ve konu üzerine analitik yaklaşım ve eleştirel bir bakış kazanmalarını sağlamak hedeflenmektedir.

  • Okuma Listesi:

  1. Burkhardt, Joanna M. (2017). Chapter 1: History of Fake News, Library Technology, Volume 53, Number 8, “Combating Fake News in the Digital Age”, 5-9.

  2. Humprecht, E., Esser, F., & Van Aelst, P. (2020). Resilience to online disinformation: A framework for cross-national comparative research. The International Journal of Press/Politics, 1-24.

  1. Fallis, D. 2011. “Floridi on Disinformation” Etica & Politica / Ethics & Politics 13 (2): 201-214.

  2. Wardle, C., & Derakhshan, H. (2017). Information disorder: Toward an interdisciplinary framework for research and policy making. Council of Europe report, 27.

  1. Guilbeault, D., Becker, J., & Centola, D. (2018). Social Learning and Partisan Bias in the Interpretation of Climate Trends.” Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America.

  1. Fetzer, J.H. Disinformation: The Use of False Information. Minds and Machines 14, 231–240 (2004). https://doi.org/10.1023/B:MIND.0000021683.28604.5b

  1. Lewandowsky, Stephan, Ullrich K.H. Ecker, and John Cook. 2017. “Beyond Misinformation: Understanding and Coping with the ‘Post-Truth’ Era.” Journal of Applied Research in Memory and Cognition 6(4): 353–69.

  1. Scheufele, Dietram A., and Nicole M. Krause. 2019. “Science Audiences, Misinformation, and Fake News.” Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America 116(16): 7662–69.

  1. Turcilo L. & Obrenovic M. (2020). Misinformation, Disinformation, Malinformation: Causes, Trends, and Their Influence on Democracy, Heinrich Böll Stiftung, E-Paper Series, A Companion to Democracy #3.

  1. Søe, S.O. A unified account of information, misinformation, and disinformation. Synthese (2019). https://doi.org/10.1007/s11229-019-02444-x

  1. Sarıoğlu, E. (2020). Yalan Haber, “Post-Truth” Kavramı ve Medya Üçlemesi: Geçmişten Günümüze Gündem Belirleyen Örnekler. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9 (1), 377-397.

  1. Çömlekçi, Mehmet Fatih (2019). Hakikat-Ötesi Dönemde Medyaya Güven: Uluslararası Raporlar Üzerinden bir İnceleme, İletişim Kuram ve Araştırmaları Dergisi, Sayı 49, 108- 120.

  1. Bates, M.J. (2006), Fundamental forms of information. J. Am. Soc. Inf. Sci., 57: 1033-1045. https://doi.org/10.1002/asi.20369

  • Ek okumalar:

  1. Reuters Institute Digital News Report 2020

  2. https://www.torontopubliclibrary.ca/spotfakenews/

  3. https://journo.com.tr/dezenformasyon-nedir

Bir Güvenlik Sorunu Olarak Yalan Bilgi

Öğrenme Hedefleri: Bu derste öğrencilerin yalan bilgi ve sahte haberin ne tür bir güvenlik tehdidi olarak belirdiğini, bunun geleneksel güvenlik tehditlerinden hangi noktalarda ayrıldığını, yalan haberlerin nasıl bir güvensizlik kaynağı olarak belirdiğini, bilgi güvenliği ve sosyal medya güvenliği kavramlarını öğrenebilmeleri hedeflenmektedir.

Okuma Listesi:

  1. Ilieva D. (2018). Fake News, Telecommunications and Information Security, International Journal “Information Theories and Applications”, Vol. 25, Number 2, 174-180.

  1. Norman Vasu, Benjamin Ang, Terri-Anne-Teo, Shashi Jayakumar, Muhammad Faizal, and Juhi Ahuja, Fake News: National Security in the Post-Truth Era, Policy Report, January 2018, Nanyang Technological University RSiS, 1-32.

  1. Kırdermir B. (2020). Türkiye’nin Dezenformasyon Ekosistemi Genel Bakış, Centre for Economics and Foreign Policy Studies

  1. Rose C. (2011). The Security Implications Of Ubiquitous Social Media, International Journal of Management & Information Systems, Volume 15, Number 1, 35-40.

  1. Zhang, Z., & Gupta, B. B. (2018). Social media security and trustworthiness: Overview and new direction. Future Generation Computer Systems, 86, 914–925.

  1. Turan C. (2015). Açıklığın Yanılsaması: Dezenformasyon Çağımızın Kitle İmha Silahı mı? Akademik Bilişim Konferansı, 109-115.

  1. Kinnvall, C. (2018) ‘Ontological Insecurities and Postcolonial Imaginaries: The Emotional Appeal of Populism’, Humanity & Society, 42(4), pp. 523–543.

Yanlış Bilgi ve Siber Güvenlik

  • Öğrenme Hedefleri: Bu derste öğrencilerin, siber güvenlik, siber uzay, siber propaganda gibi kavramları, siber saldırıların uluslararası politikayı nasıl etkilediğini öğrenebilmeleri, bir önceki derste öğrendikleri bilgi güvenliği ve siber güvenliği birlikte düşünebilmeleri, NATO, Avrupa Birliği ve Türkiye’nin siber güvenlik politikalarını değerlendirebilmeleri hedeflenmektedir.

  • Okuma Listesi:

  1. Çelik S. (2018). Siber Uzay ve Siber Güvenliğe Multidisipliner Bir Yaklaşım, AcademicReview of Humanities and Social Sciences, Vol.: 1, Issue: 2, 110-119.

  1. Aslay F. (2017). Siber Saldırı Yöntemleri ve Türkiye’nin Siber Güvenlik Mevcut Durum Analizi, International Journal of Multidisciplinary Studies and Innovative Technologies, 1(1): 24 – 28.

  1. Vanlıoğlu M. (2018). Siber Propaganda ve Dezenformasyon: Kitle Kaynaklı Troll Bilimleri, Uluslararası Kriz ve Siyaset Araştırmaları Dergisi, 2 (1), 206-235.

  1. Von Solms, R., & van Niekerk, J. (2013). From information security to cyber security. Computers & Security, 38, 97–102.

  1. Pernik P. (2014). Improving Cyber Security: NATO and the EU, RKK International Centre for Defence Studies, 1-18.

  • Ek okumalar:

  1. Thuraisingham, B. (2020). The Role of Artificial Intelligence and Cyber Security for Social Media. 2020 IEEE International Parallel and Distributed Processing Symposium Workshops (IPDPSW).

  2. https://www.ncia.nato.int/what-we-do/cyber-security.html

İnfodemi

  • Öğrenme Hedefleri: Bu derste öğrencilerin, kavram olarak “infodemi”nin ne anlama geldiğini, pandemi sürecinde dijital mecralardaki yanlış bilgi ve sahte haberden nasıl kaçınılacağını öğrenebilmeleri ve sosyal medyada edindikleri bilgilere eleştirel bakış geliştirebilmeleri, aynı zamanda komplo teorilerini ve türlerini, komploların siyasi kullanımını öğrenebilmeleri hedeflenmektedir.

  • Okuma Listesi:

  1. Cinelli, Matteo, Walter Quattrociocchi, Alessandro Galeazzi, Carlo Michele Valensise, Emanuele Brugnoli, Ana Lucia Schmidt, Paola Zola, Fabiana Zollo, and Antonio Scala. (2020). The COVID-19 social media infodemic. Scientific Reports, 10(1).

  1. Pennycook, G., McPhetres, J., Zhang, Y., Lu, J. G., & Rand, D. G. (2020). Fighting COVID-19 misinformation on social media: Experimental evidence for a scalable accuracy-nudge intervention. Psychological science, 31(7), 770-780.

  1. Tangcharoensathien, V., Calleja, N., Nguyen, T., Purnat, T., D’Agostino, M., Garcia-Saiso, S., ... & Ghiga, I. (2020). Framework for managing the COVID-19 infodemic: methods and results of an online, crowdsourced WHO technical consultation. Journal of medical Internet research, 22(6). 1-8.

  1. Identifying conspiracy theories.European Commission. https://ec.europa.eu/info/live-work-travel-eu/coronavirus-response/fighting-disinformation/identifying-conspiracy-theories_en

  1. Brennen, J. S., Simon, F., Howard, P. N., & Nielsen, R. K. (2020). Types, sources, and claims of COVID-19 misinformation. Reuters Institute, 7, 3-1.

  1. Gallotti, R., Castaldo, N., Valle, F., Sacco, P., & De Domenico, M. (2020). Covid19 infodemics observatory.

  1. Kearney, M. D., Chiang, S. C., & Massey, P. M. (2020). The Twitter origins and evolution of the COVID-19 “plandemic” conspiracy theory. Harvard Kennedy School Misinformation Review, 1(3).

  • Ek okuma:

  1. https://www.oecd-forum.org/posts/fighting-disinformation-a-key-pillar-of-the-covid-19-recovery

Yanlış Bilginin Psikolojisi

  • Öğrenme Hedefleri: Bu derste öğrencilerin, yanlış bilgi kullanımı ve yayılması konusunun psikolojik arka planını kuramsal çerçevede öğrenmeleri, duyguların ve grup dinamiklerinin politik inanışları şekillendirmede belirleyiciliğini çok boyutlu olarak değerlendirebilmeleri ve post-truth politik inanışların psikolojik temellerini güncel ve veriye dayanan çalışmalar ışığında öğrenmeleri hedeflenmektedir.

  • Okuma Listesi:

  1. Oğuz C. (2018). İletişimde Yeni Bir Kavram: Medya Psikolojisi, Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, C. 2, Sayı 12, 87-108.

  1. McDermott, R. (2019). Psychological Underpinnings of Post-Truth in Political Beliefs. PS: Political Science & Politics, 1–5.

  1. Alper, S., Bayrak, F., & Yilmaz, O. (2020). Psychological correlates of COVID-19 conspiracy beliefs and preventive measures: Evidence from Turkey. Current Psychology.

  1. Stieglitz, S., & Dang-Xuan, L. (2013). Emotions and Information Diffusion in Social Media—Sentiment of Microblogs and Sharing Behavior. Journal of Management Information Systems, 29(4), 217–248.

  1. Görkem Ş. Y. (2018). Teknolojik Belirleyicilik, Minimal Etki ve Bilişsel Çelişki Kuramları Bağlamında Gerçek Ötesi Kavramı, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt/Vol.: 19- Sayı/No: 1 (95-108).

  1. Kiraz E. (2020). Sosyal Medyada Sahte Haberin Yayılmasında Kullanıcı Faktörü, İNİF E- Dergi, 5(1), 9-24.

  1. Thi Tran & Rohit Valecha & Paul Rad & H. Raghav Rao (2020). An Investigation of Misinformation Harms Related to Social Media during Two Humanitarian Crises, Information Systems Frontiers.

  2. Tim Harford, What puzzles and poker teach us about misinformation, Financial Times, https://www.ft.com/content/767a8e81-5d12-47c9-b49b-22e2836dcf87

  • Ek okumalar:

  1. A Cognitive Scientist Explains Why Humans Are So Susceptible to Fake News and Misinformation https://www.niemanlab.org/2019/04/a-cognitive-scientist-explains-why-humans-are-so-susceptible-to-fake-news-and-misinformation/

  2. https://www.apa.org/science/about/psa/2017/08/gut-truth

  3. http://www.sdplatform.com/Dergi/804/Sosyal-medya-psikolojisi-ve-dijital-yerliler.aspx

Yanlış Bilgiyle Mücadele Araçları

  • Öğrenme Hedefleri: Bu derste öğrencilerin yanlış bilgiyle nasıl mücadele edilebileceğini, doğrulama araçlarının ve platformlarının nasıl etkin kullanılabileceğini öğrenmeleri hedeflenmektedir. Bu çerçevede nasıl daha sorumlu medya okuyucusu ve sosyal medya kullanıcısı olunabileceği konusunda farkındalık uyandırmak beklenmektedir.

  • Okuma Listesi:

  1. Çavuş G., Şencan İ.,Kalkan O., Yıldız S. (2019). Medya Kullanımı ve Haber Tüketimi: Güven, Doğrulama, Siyasi Kutuplaşmalar, teyit.org’un yürüttüğü saha çalışmasının raporu.

  1. Çavuş G., Medyada güven erozyona uğrarken doğrulama platformları neden önemli?

  2. Ayhan, Ahmet ve Erken, Gülsüm. (2018) Siyasal İletişimde Dezenformasyon ve Sosyal Medya: Bir Doğrulama Platformu Olarak Teyit.Org. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (AKİL) Kasım (30), 201-223.

  1. Costello, K. (2018). Russia's Use of Media and Information Operations in Turkey. RAND Corp Santa Monica United States.

  1. Karadağ G. H., Ayten A. (2020). A Comparative Study of Verification / Fact-Checking Organizations in Turkey: dogrulukpayi.com and teyit.org, Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, Cilt: 13, Sayı: 29, 483-501.

  2. Dordevic, M., Safieddine, F., Masri, W., & Pourghomi, P. (2016). Combating Misinformation Online: Identification of Variables and Proof-of-Concept Study. Lecture Notes in Computer Science, 442-454.

  3. Pinheiro, A., Cappelli, C., Aguiar, A., & Maciel, C. (2018). Measuring the accuracy and learnability of tools in the struggle against misinformation in social media applications. 2018 13th Iberian Conference on Information Systems and Technologies (CISTI).

  4. Siverman, C. (2020). For Disinformation and Media Manipulation: Verification Handbook (Dezenformasyon ve Medya Manipülasyonu Üzerine: Doğrulama El Kitabı). European Journalism Centre.

  • Ek okumalar:

  1. Reid, A., & Sands, P. (2016). Tools and tricks for truth seekers: Why people need to learn verification techniques to combat hoaxes and misinformation on social media. 83-87.

  2. https://www.dw.com/tr/t%C3%BCrkiyede-yalan-haberle-m%C3%BCcadele/a-37196518

Yanlış Bilgi ve Dayanıklılık

  • Öğrenme Hedefleri: Bu derste öğrencilerin, yanlış bilgi, yanlış bilgiye karşı koyma ve sahte haber üzerine önceki haftalarda edindikleri bilgileri bu hafta öğrenecekleri “dayanıklılık” kavramıyla birlikte düşünerek değerlendirmeleri beklenmektedir. Bireylerin, kurumların, platformların ve devletlerin dayanıklılığı arttırmadaki rolünün doğrulama, özdenetim, medya okuryazarlığı gibi konular üzerinden öğrenilmesi hedeflenmektedir.

  • Okuma Listesi:

  1. Lewandowsky, S., Ecker, U. K. H., & Cook, J. (2017). Beyond Misinformation: Understanding and Coping with the “Post-Truth” Era. Journal of Applied Research in Memory and Cognition, 6(4), 353-369.

  1. Cook, J., Ecker, U., & Lewandowsky, S. (2015). Misinformation and How to Correct It. Emerging Trends in the Social and Behavioral Sciences, 1–17.

  1. Bjola, C., & Pamment, J. (2016). Digital containment: Revisiting containment strategy in the digital age. Global Affairs, 2(2), 131–142.

  1. Çömlekçi, M. F. (2020). Kamu Diplomasisinin Genişleyen Repertuarı: Medya Okuryazarlığı ve Doğruluk Kontrol Platformları. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 33, 211- 229.

  1. McDougall J. (2019). Media Literacy versus Fake News: Critical Thinking, Resilience and Civic Engagement, Media Studies, Vol 10, No 19, 29-45.

  • Ek Okuma:

  1. https://teyit.org/yanlis-bilgiye-karsi-oyun

  2. https://polarjournal.org/2020/02/16/anthropology-and-fake-news-a-conversation-on-technology-trust-and-publics-in-an-age-of-mass-disinformation/

Dijitalleşme ve Yanlış Bilgi

  • Öğrenme Hedefleri: Öğrencilerin dijitalleşme çağıyla derinleşen bilginin doğruluğu problemi, bir diğer deyişle “epistemolojik kriz” konusunda farkındalık kazanmaları, bu ikisi arasındaki bağ ve dezenformasyonun dijital mecralarda oluştuğu ile alakalı bilgi edinmeleri, kritik etme becerilerini geliştirebilmeleri beklenmektedir. Ayrıca dijital platformların yanlış ve kutuplaştırıcı bilgiyi dolaşıma soktukları şeklindeki varsayımlara dayanan eleştirel çalışmalar ışığında filtre balonu, yankı odası etkisi ve siberbalkanizasyon gibi kavramları öğrenmeleri beklenmektedir.

  • Okuma Listesi:

  1. Ceyhan, A. İ. (2019). Dijital İletişim Çağında Siyasetin Dijitalleşmesi Üzerine Bir İnceleme: Post-Truth ve Dijital Siyasetin Sahte Haber Ekseninde Analizi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi Uluslararası Hakemli Dergisi, Prof. Dr. Alaeddin Asna Anısına Yeni Zamanlar ve Halkla İlişkiler Sempozyumu Özel Sayısı, 1-17.

  2. Nagi, Kuldeep, New Social Media and Impact of Fake News on Society (June 6, 2018). ICSSM Proceedings, July 2018, Chaing Mai, Thailand, pp. 77-96.

  3. Martin McKee, May C I van Schalkwyk, David Stuckler (2019). The second information revolution: digitalization brings opportunities and concerns for public health, European Journal of Public Health, Volume 29, Issue Supplement_3, Pages 3–6.

  4. Kırdemir, Barış. “Türkiye’de Dijital Haber Ortamı: Kutuplaşma, Sosyal Medya ve Yükselen Trendler” https://edam.org.tr/turkiyede-dijital-haber-ortami-kutuplasma-sosyal-medya-ve-yukselen-trendler/

  5. Narin, B. (2018). Kişiselleştirilmiş Çevrimiçi Haber Akışının Yankı Odası Etkisi, Filtre Balonu ve Siberbalkanizasyon Kavramları Çerçevesinde İncelenmesi. Selçuk İletişim, 11(2), 232-251.

  6. Dobelli, Rolf (2020). Stop Reading The News, Translated by: Rolf Dobelli, Sceptre, Great Britain, Hodder & Stoughton.

  • Ek okuma:

  1. Narin, Bilge (2019). “Veri görselleştirme ile manipülasyon: Görseller her zaman masum değil”, NewslabTurkey, erişim: https://www.newslabturkey.org/veri-gorsellestirme-ile-manipulasyon-gorseller-her-zaman-masum-degil/

NATO ve Yanlış Bilgi

  • Öğrenme Hedefleri: Bu derste, öğrencilerin bir güvenlik örgütü olarak NATO’nun geleneksel olmayan güvenlik tehditlerine ne tür cevaplar verdiğini öğrenmeleri ve bu bilgileri güncel meselelerle birlikte düşünerek yorumlayabilmeleri hedeflenmektedir.

  • Okuma Listesi:

  1. Bıçakçı, S. (2014). “NATO’Nun Gelişen Tehdit Algısı: 21. Yüzyılda Siber Güvenlik.” Uluslararası İlişkiler / International Relations, vol. 10, no. 40, 101–130.

  1. Bıçakçı, S. (2012). “Yeni Savaş ve Siber Güvenlik Arasında NATO’nun Yeniden Doğuşu”, Uluslararası İlişkiler, Cilt 9 (34), 205-226.

  1. Dominik Bachmann S. (2011). Hybrid threats, cyber warfare and NATO’ s comprehensive approach for countering 21st century threats – mapping the new frontier of global risk and security management. Amicus Curiae Issue 88, 14-17.

  2. Gjørv, G. (2020, May 20). Koronavirüs, görünmez tehditler ve dirençliliğe hazırlık. Retrieved November 14, 2020, from https://www.nato.int/docu/review/tr/articles/2020/05/20/koronavirues-goeruenmez-tehditler-ve-direnclilige-hazirlik/index.html

  1. Hagelstam, A. (2018, November 23). Hibrid tehditlerle mücadele için işbirliği. Retrieved November 14, 2020, from https://www.nato.int/docu/review/tr/articles/2018/11/23/hibrid-tehditlerle-muecadele-icin-isbirligi/index.html

  2. Nato. (n.d.). NATO's approach to countering disinformation. Retrieved November 22, 2020, from https://www.nato.int/cps/en/natohq/177273.htm

  3. NATO, NATO for 2030: United for a New Era, 25 Kasım 2020, https://www.nato.int/nato_static_fl2014/assets/pdf/2020/12/pdf/201201-Reflection-Group-Final-Report-Uni.pdf

  • Ek okuma:

  1. https://foreignpolicy.com/2017/04/13/nato-cyber-information-warfare-battle-of-ideas-memes-internet-culture/

NATO, Rusya ve Güvenlik

  • Öğrenme Hedefleri: Bu derste, öğrencilerin bir güvenlik örgütü olarak NATO’nun geleneksel olmayan güvenlik tehditlerine ne tür cevaplar verdiğini, siber faaliyetler ve hibrit tehditlere karşı koymada savunma yeteneğini güçlendirmek için hangi unsurlara eğildiği, dezenformasyona yanıt vermede müttefiklerin rolü ve görevlerini öğrenmeleri ve bu bilgileri güncel meselelerle birlikte düşünerek yorumlayabilmeleri hedeflenmektedir.

  • Okuma Listesi:

  1. Oğuzlu, Tarık, “NATO-Rusya İlişkileri”, Güvenlik Yazıları Serisi, No.27, Ekim 2019.

  2. European Commision, High Representatives of The Union For Foreign Affairs and Security Policy. (2016). Joint Framework on countering hybrid threats a European Union response. Brussel.

  3. Van Epps, G. (2013). “Common Ground: U.S. and NATO Engagement with Russia in the Cyber Domain.” Connections, vol. 12, no. 4, 15–50.

  1. Lasconjaria, Guillaumes and Larsen, Jeffrey A. (2015). “Introduction: A New Way of Warfare” in NATO’s Responses to Hybrid Threats. NATO Defence College NDC Forum Paper Series, Forum Paper 24, pp.1-13.

  1. Timothy Thomas, “Russia’s 21st Century Information War: Working to Undermine and Destabilize Populations” (Riga: NATO STRATCOM, 2015).

  1. Wagnsson, C., and Hellman, M. (2018). Normative Power Europe Caving In? EU under Pressure of Russian Information Warfare. JCMS: Journal of Common Market Studies, 56: 1161– 1177.

  2. Waging war with disinformation. (2018). Retrieved November 14, 2020, from https://www.economist.com/special-report/2018/01/25/waging-war-with-disinformation

  3. NATO, NATO for 2030: United for a New Era, 25 Kasım 2020, https://www.nato.int/nato_static_fl2014/assets/pdf/2020/12/pdf/201201-Reflection-Group-Final-Report-Uni.pdf